ΑΠΟ ΤΟ PONTOS-NEWS.GR

Η Μουνεβέρ Γιανάρ είναι η εγγονή της Λουτφιγιέ, που δεν γεννήθηκε Λουτφιγιέ αλλά Πελαγία στη Σαμψούντα του Πόντου. Η ιστορία της ήρθε στο φως από την αναζήτηση που ξεκίνησε η οικογένειά της προκειμένου να βρει τα αδέλφια της γιαγιάς, τον Νικόλα και τον Δημήτρη, ή τα παιδιά και τα εγγόνια τους, που ξεριζωμένοι μετά τη συμφορά ήρθαν στην Ελλάδα. Η οικογένεια της γιαγιάς έδωσε συνεντεύξεις στον τουρκικό Τύπο, και στην Ελλάδα την αναζήτηση βοήθησε το pontos-news.gr και η εφημερίδα Ποντιακή Γνώμη, που δημοσίευσε το θέμα.
Πώς η Πελαγία έμεινε πίσω με μια οικογένεια Τούρκων αλεβιτών ενώ τα αδέλφια της πήραν το δρόμο της προσφυγιάς για την Ελλάδα είναι μια ιστορία ίσως από τις πολλές του ξεριζωμού, αλλά πάντως μοναδική.
Το pontos-news.gr επικοινώνησε με πολλά μέλη της ελληνικής και της τουρκικής οικογένειας και έχει συγκλονιστικό ρεπορτάζ. Σήμερα όμως θα αρκεστεί στις στιγμές της πρώτης επανένωσης της οικογένειας στο φιλόξενο σπίτι της εγγονής της Πελαγίας Μουνεβέρ στη Χαρταλιμή της Κωνσταντινούπολης. Εκεί πήγε και βρήκε τα εξαδέλφια του, Αλί και Γκιουρσούν, παιδιά της Πελαγίας, ο γιος του αδελφού της Νίκου, Θεόδωρος Παλτόγλου. Με τη βοήθεια των θυγατέρων της, η Μουνεβέρ έγραψε όλα όσα έγιναν σε αυτήν την εξάωρη συνάντηση:
Ήταν Δευτέρα όταν συναντηθήκαμε με τους συγγενείς μας που ήλθαν από την Ελλάδα στο σπίτι μας [το σπίτι της Μουνεβέρ]. Από την Ελλάδα ήλθαν τέσσερα άτομα. Ο γιος του Νικόλα, Θόδωρος και ο εγγονός του Κώστας, η κόρη του Νικόλα, Νίτσα και ο άνδρας της ο Στέλιος καθώς και ένας φίλος που ξέρει τουρκικά, ο Μιχάλης.
Μόλις συναντηθήκαμε και είδε ο ένας τον άλλον, αρχίσαμε να κλαίμε. Μεγάλη ήταν η συγκίνηση όλων. Απίστευτη η φόρτιση των ανθρώπων που αποκόπηκαν και συναντήθηκαν μετά από εκατό ολόκληρα χρόνια!
Ιδίως η συνάντηση του Αλί Ντεμίρ και της Γκιουρσούν Ντεμίρ με τον πρώτο εξάδελφό τους Θεόδωρο έγινε μέσα σε λυγμούς και δάκρυα. Συνεχώς αγκαλιάζαμε ο ένας τον άλλον…
Η συνάντηση της κόρης της Πελαγίας με τον πρώτο εξάδελφό της. Οι λέξεις δεν περιγράφουν το συναίσθημα.
Μας έφεραν πολλά δώρα, όμως αυτό που μας συγκίνησε περισσότερο ήταν μια χούφτα χώμα από τον τάφο του Νικόλα κι ένα βαζάκι γλυκό που έκανε η Νίτσα. Τα έφεραν και άφησαν πάνω στο μνήμα της Πελαγίας!

Πρώτα ξαδέλφια, ίδιο αίμα… Ο Αλί Ντεμίρ και ο Θεόδωρος Παλτόγλου
Ήταν ένα μαλακό γλυκό, ακριβώς σαν αυτά που αγαπούσε η Πελαγία. Μια απίστευτη σύμπτωση! Επίσης μας έφεραν μια ελιά και έναν βασιλικό, για να τα φυτέψουμε στο μνήμα της Πελαγίας, η ελιά για να της κάνει σκιά και ο βασιλικός για να της χαρίζει ευωδία. Μας έφεραν γραμμένη την ιστορία του Νικόλα από τα ίδια του τα χέρια, και όσο τη διάβαζε ο Μιχάλης, εμείς την ακούγαμε πνιγμένοι στα δάκρυά μας.
Ο θείος Νικόλας εξηγούσε τον πόλεμο με όλη την τραγικότητά του. Η αδάμαστη προσωπικότητά του και ο πόλεμος τον έκαναν έναν πολύ έμπειρο άνθρωπο και έναν σημαντικό διανοούμενο. Όταν ακούσαμε την ιστορία του, νιώσαμε ότι θα θέλαμε πολύ να τον γνωρίσουμε.
Οι έξι ώρες που διήρκεσε η συνάντησή μας, για μας ήταν σαν να πέρασαν μόλις έξι λεπτά. Ο χωρισμός ήταν δύσκολος. Η συγκίνηση και ο ενθουσιασμός μας δεν θα σταματήσουν μέχρι την επόμενη συνάντησή μας.

Ο Θεόδωρος Παλτόγλου κρατά τις φωτογραφίες της Πελαγίας και του Νικόλα
Μας είπαν ότι το όνομα Πελαγία σημαίνει κάτι πολύ πλατύ, σαν τον ωκεανό. Γνωρίζοντας αυτούς τους ανθρώπους νιώσαμε ότι η υπέροχη ψυχή της Πελαγίας συνεχίζει να ζει με αυτούς τους ανθρώπους, και αυτή η αγάπη, πλατιά σαν τον ωκεανό, νιώσαμε να μας αγκαλιάζει όλους μας. Αυτή η βαθιά αγάπη δεν θα τελειώσει ποτέ. Λέμε «ευχαριστώ για όλα», όπως είπε ο θείος Νικόλας πριν αφήσει την τελευταία του πνοή. Ευχαριστούμε την Πελαγία, τον Νικόλα και τον Δημήτρη, που μας βλέπουν από τους ουρανούς.
Τα εγγόνια της Πελαγίας δίνουν στους εξαδέλφους λίγα από τα μαλλιά της… Τους ανήκουν. Και ο γιος της παραδέχεται ότι στο χωριό τον φώναζαν Αλί Γκιαούρ. Έλληνα!
Ο πόνος και οι κακουχίες που τράβηξαν τα χιλιάδες ορφανά που άφησαν πίσω τους οι Έλληνες του Πόντου όταν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα εδάφη τους, στις αρχές του 20ού αιώνα, είναι μέσα μας. Τον νιώθουμε και θυμόμαστε όλα αυτά τα ορφανά με αγάπη.
Αυτή την υπέροχη συνάντηση την αφιερώνουμε σε όλους εκείνους που βασανίστηκαν και υπέστησαν τα δεινά εκείνης της περιόδου, για να ηρεμήσουν οι ψυχές τους, και ευχόμαστε να μην ξαναζήσει κανείς στο μέλλον τέτοια βάσανα και τέτοιες περιπέτειες.
Münevver Yanar, για το pontos-news.gr.
  • Ευχαριστούμε την οικογένεια Yanar για την παραχώρηση των φωτογραφιών και των βίντεο. Μακάρι πάντα οι ιστορίες που παρακολουθούμε να έχουν τέτοιο τέλος!