Τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά μας σκουπίδια έχουν αξία και δυστυχώς αυτή πετιέται απερίσκεπτα στον κάδο
των αχρήστων. Τι είναι τα e-waste και γιατί μας κοστίζουν τόσα δισεκατομμύρια;
Του Γιάννη Μουρατίδη
Η εταιρεία που αγοράσατε το καινούργιο σας πλυντήριο ανέλαβε να παραλάβει το παλιό και να το στείλει για ανακύκλωση. Δυστυχώς, η όμορφη εικόνα δεν αντικατοπτρίζει αυτό που συμβαίνει σήμερα στον τομέα διαχείρισης των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών απορριμάτων (e-waste)

Σύμφωνα μια έρευνα του United Nations University, το 2014, πετάξαμε σχεδόν 50 δισεκατομμύρια κιλά e-waste , τα οποία περιείχαν ανακυκλώσιμα υλικά αξίας 50 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Το 2014, οι κάτοικοι των ΗΠΑ πέταξαν κατά μέσο όρο 25 κιλά e-waste ανά κάτοικο, ενώ οι Ευρωπαίοι περίπου 17 κιλά ανά κάτοικο. Η Ασία αν και έχει πολύ χαμηλό μέσο όρο με 4 κιλά ανά κάτοικο, της αναλογεί το 1/3 του συνολικού βάρους e-waste, λόγω του μεγάλου πληθυσμού της.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το μεγαλύτερο ποσοστό του e-waste καταλήγει σε χωματερές  και παράνομες εγκαταστάσεις ανακύκλωσης σε όλον τον κόσμο, όπου η διαλογή των ανακυκλώσιμων υλικών γίνεται με διαδικασίες που είναι επιζήμιες για τους ανθρώπους και το περιβάλλον.
Περιοχές, όπως το Agbogbloshie στην Γκάνα και το Guiyu στην Κίνα, είναι μερικά παραδείγματα που δείχνουν πως ο αναπτυγμένος κόσμος ξεφορτώνεται τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές που δεν χρησιμοποιεί. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, μόλις το 15% του παγκόσμιου e-waste ανακυκλώνεται σε εγκαταστάσεις που εφαρμόζουν πιστοποιημένες μεθόδους.
Πέρα από το μόλυνση, αυτό σημαίνει ότι εκατομμύρια τόνοι υλικών που έχουν βγει από το υπέδαφος συσσωρεύονται στην επιφάνεια και μένουν αναξιοποίητα. Οι σύγχρονοι χρυσοθήρες μπορούν να βρουν χρυσάφι στις χωματερές e-waste που αντιστοιχεί στο 11% του συνολικού βάρους χρυσού που εξορύξαμε από τη Γη το 2013.
Η κατάσταση δεν είναι εύκολα αναστρέψιμη, καθώς σε πολλές περιπτώσεις, οι ποιοτικές διαδικασίες ανακύκλωσης κοστίζουν περισσότερο ανά κιλό υλικού από την εξόρυξη του. Παράλληλα δε φαίνεται ότι ήμαστε διατεθειμένοι να περιορίσουμε την κατανάλωση. Μόνο το 2014, σε παγκόσμιο επίπεδο, ξοδέψαμε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε ηλεκτρονικές συσκευές και περίπου τόσα είχαμε ξοδέψει το 2013 και το 2012.
Η έρευνα στα βιοδιασπώμενα υλικά και νέες μέθοδοι ανακύκλωσης με χαμηλότερο λειτουργικό κόστος, είναι τα αισιόδοξα σενάρια για το μέλλον που θα προτιμούσαμε να μη μοιάζει με αυτό της ταινίας WALL-E, η οποία προβλήθηκε στους κινηματογράφους το 2008.ΠΗΓΗ